Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής, στη συζήτηση για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών
Ευχαριστώ πολύ κύριε Πρόεδρε.
Κυρία Υπουργέ.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Τον Ιούλιο του 1974, με την αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας και τάξης, πρώτος στόχος στην Ελλάδα που μετρούσε τις πληγές της από την μαύρη επταετία της χούντας των συνταγματαρχών, ήταν η εδραίωση του Πολιτεύματος. Επανήλθε εν μέρει σε ισχύ το Σύνταγμα του 1952 και ορίστηκαν οι πρώτες ελεύθερες βουλευτικές εκλογές για τις 17 Νοεμβρίου. Ήταν η πρώτη φορά έπειτα από δέκα χρόνια που οι Έλληνες θα προσέρχονταν στις κάλπες και ουσιαστικά το αποφασιστικό βήμα για την αποκατάσταση της δημοκρατικής ομαλότητας στη χώρα μας.
Πενήντα χρόνια μετά, τον Ιούνιο του 2024, σε μια άλλη εκλογική διαδικασία προφανώς υπό άλλες συνθήκες, αυτή για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα τιμήσουμε τη σημαντική αυτή επέτειο με μια εμβληματική μεταρρύθμιση, με έντονο το συμβολικό, αλλά και ουσιαστικό της αποτύπωμα: Παρέχοντας πλέον τη δυνατότητα σε όλους, εντός και εκτός των συνόρων, να ασκήσουν ανεμπόδιστα το εκλογικό τους δικαίωμα.
Είναι το ύψιστης σημασίας νομοθέτημα που συζητάμε σήμερα εδώ, στο ναό της Δημοκρατίας. Μια γενναία θεσμική παρέμβαση που θεωρώ ότι θα έπρεπε να έχει λάβει χώρα πολύ νωρίτερα και πρακτικά διευρύνει το σώμα των πολιτών που προσέρχονται στις κάλπες. Αυτών - το ξεκαθαρίζουμε προς αποφυγήν παρερμηνειών - οι οποίοι είναι ήδη εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους.
Η επιστολική ψήφος και συνολικά το συγκεκριμένο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών κάνει ακόμα πιο στέρεα τα θεμέλια της Δημοκρατίας μας – την εμβαθύνει θα έλεγα - και απαντά στις προκλήσεις των καιρών, αλλά και στο καθολικό αίτημα να ακουστεί ακόμα πιο δυνατά η φωνή της κοινωνίας.
Το σύστημα αυτό που θα εφαρμοστεί κατ’ αρχήν στις Ευρωεκλογές για την ανάδειξη των 21 αντιπροσώπων μας σε Βρυξέλλες και Στρασβούργο, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα σημαντικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της μεγάλης αποχής των πολιτών από τις διαδικασίες, αν και προφανώς από μόνο του δεν αποτελεί τη λύση στο πρόβλημα.
Πρόκειται για μια πιστοποιημένη διαδικασία με πολλαπλές δικλείδες ασφαλείας και έρχεται σε συνέχεια μιας άλλης σπουδαίας καινοτομίας σε σχέση με τα μέχρι τώρα δεδομένα, της διευκόλυνσης της ψήφου των αποδήμων που έχει ήδη ψηφιστεί στη Βουλή με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η επιστολική ψήφος, που έχει ήδη καθιερωθεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, επί της ουσίας αποτελεί έναν τρόπο διευκόλυνσης της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος για τις Ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα. Μια τολμηρή μεταρρύθμιση που αναβαθμίζει την πολιτική ζωή της χώρας, δίνοντας την ευχέρεια σε όλους όσοι έχουν δικαίωμα ψήφου, είτε στην Ελλάδα, είτε στο εξωτερικό, να το ασκήσουν χωρίς πρόβλημα.
Θυμάμαι τον κ. Αλέξη Τσίπρα πριν από τις εθνικές εκλογές του Μαΐου του 2023 να καταγγέλλει την Κυβέρνηση ότι δεν επιτρέπει σε 200.000 με 250.000 εργαζόμενους σε εποχικές δουλειές, κυρίως τουριστικές, να ψηφίσουν. Υποστήριζε μάλιστα ότι «τους τρέμει ο κ. Μητσοτάκης και δεν θέλει να ψηφίσουν», μολονότι η ιστορική πραγματικότητα τον διέψευσε εκκωφαντικά. Με το νέο σύστημα, αυτοί οι εργαζόμενοι θα μπορούν να συμμετέχουν κανονικά στην εκλογική διαδικασία.
Και τούτο ασφαλώς αφορά και άλλες κατηγορίες συμπολιτών μας, όπως οι ηλικιωμένοι, οι φοιτητές και τα άτομα με αναπηρία.
Ειδικά για τα άτομα αυτά, προβλέπεται - ανάμεσα στα άλλα - η πρόσληψη δεύτερου γραμματέα από αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής που είναι άτομα με αναπηρία, η δημιουργία μητρώου καταστημάτων ψηφοφορίας και εκλογικών τμημάτων γι’ αυτά, καθώς και υποχρεωτική διερμηνεία νοηματικής γλώσσας ή υποτιτλισμού των προεκλογικών μηνυμάτων κομμάτων και συνεντεύξεων πολιτικών αρχηγών.
Η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου τυγχάνει και της απόλυτης αποδοχής των Ελλήνων του εξωτερικού. Χαρακτηριστικό είναι ότι εκπρόσωποι αυτών που είχαν κληθεί να καταθέσουν τις απόψεις τους στην επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, ζήτησαν το σύστημα αυτό να επεκταθεί και στις εθνικές εκλογές, προς διευκόλυνση των αποδήμων. Όπως ανέφεραν, «κάθε ψήφος είναι μια γέφυρα που φέρνει τους ομογενείς πιο κοντά στην πατρίδα» και δεν νομίζω ότι διαφωνεί κανείς σε αυτό. Έτσι, θεωρώ ότι όλοι θα πρέπει να υπερψηφίσουμε την σχετική τροπολογία που κατέθεσε η Υπουργός Εσωτερικών με την οποία επεκτείνεται το δικαίωμα ψήφου των Ελλήνων κατοίκων στο εξωτερικό με επιστολική ψήφο και στις εθνικές εκλογές.
Άξια αναφοράς εξάλλου θεωρώ τρία ακόμα σημεία που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο και τα απαριθμώ συνοπτικά:
-Επανέρχεται το κώλυμα για την ανακήρυξη για τους εν ενεργεία Βουλευτές της Βουλής των Ελλήνων που ίσχυε έως το 2019. Κρίνεται αναγκαίο, διότι δημιουργούνται συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού εις βάρος εκείνων οι οποίοι δεν έχουν την βουλευτική ιδιότητα.
-Θεσπίζεται νέα διαδικασία εκκαθάρισης των εκλογικών καταλόγων, με την αξιοποίηση δεδομένων που τηρούνται από την ΑΑΔΕ και την Ελληνική Αστυνομία. Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων είναι υπερδιπλάσιος των Ελλήνων κατοίκων της χώρας, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή και αυτό πρέπει να επιλυθεί επιτέλους.
-Διορθώνεται ο τρόπος υπολογισμού της κατανομής των εδρών των κομμάτων. Πλέον δεν θα παρατηρείται το παράδοξο ένα κόμμα με λιγότερες ψήφους να μπορεί να πάρει περισσότερες έδρες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Με το παρόν σχέδιο νόμου δεν χορηγούμε δικαίωμα ψήφου, αλλά διευκολύνουμε την άσκηση του ήδη υπάρχοντος δικαιώματος ψήφου.
Μέλημά μας είναι να δώσουμε τη δυνατότητα σε όσο το δυνατόν περισσότερους Έλληνες πολίτες να συμμετέχουν στην κορυφαία δημοκρατική διαδικασία.
Θα θέλαμε να δημιουργήσουμε μια διευρυμένη κοινωνική και πολιτική συμμαχία σε ένα ζήτημα το οποίο ασφαλώς είναι πέρα και πάνω από κόμματα και ιδεολογίες.
Η μεγαλύτερη δυνατή πλειοψηφία επί του νομοσχεδίου και της τροπολογίας είναι βέβαιο ότι θα αποτυπώσει εμπράκτως την πολιτική ωριμότητα του καθενός. Ειδικά του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ.
Έκαστος αναλαμβάνει τις ευθύνες του και φυσικά θα λογοδοτήσει στους αποδήμους και στην ιστορία.
Μέχρι και την τελευταία στιγμή προσδοκάμε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να στηρίξουν τη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση.
Πρωτίστως γιατί είναι ζήτημα Δημοκρατίας.
Σας ευχαριστώ πολύ!